) chciałbym spytać - jakim sposobem najlepiej je wyczyścić i pielęgnować w przyszłości ? Dzięki bardzo, pozdrawiam!
EDIT (Wojtek, 30.01.2012 r.):
Za prośbą przytaczam tutaj w widocznym miejscu przepis na, polecany przez grono forum, domowy płyn do mycia płyt:
4 części wody destylowanej na 1 część alkoholu izopropylowego (izopropanol, IPA) oraz kapkę/parę kropli Fotonalu albo Mirasolu 2000.
Wersja dla tych wszystkich, którzy z jakiegoś powodu nie ogarniają proporcji:
Jeśli chcemy uzyskać 0,5L płynu to potrzebujemy: 400ml wody destylowanej, 100ml izopropanolu i 1-2ml Fotonalu lub Mirasolu 2000.
Zamiast zwykłej wody destylowanej można także stosować wodę podwójnie destylowaną bądź wodę demineralizowaną.
Zmiękczacz (Fotonal/Mirasol) to opcjonalny, ale przydatny składnik (dzięki niemu m.in. nie powstają zacieki na powierzchni płyt).
EDIT (DeWitt, 14.04.2014 r.):
Czyszczenie i konserwacja płyt winylowych
Mimo, że temat wygląda na prosty, niektóre aspekty wzbudzały kontrowersje. Ostateczna lista jest pozbawiona jakichkolwiek potencjalnie niezdrowych dla naszej kolekcji praktyk oraz proponuje doskonałą jakość czyszczenia w stosunku do ceny.
1. Czyszczenie na sucho:
- Stosujemy specjalne szczotki. Nieodpowiednie mogą okazać się, często proponowane, szczotki karbonowe. Ich właściwości antystatyczne bywają niezadowalające, włókna dość szybko się deformują, a wypadające włoski mogą utknąć w rowkach płyty. Najlepsze szczotki są wykonane z welwetu, weluru i aksamitu. W najgorszym wypadku stosujemy mikrofibrę.
- By zebrać bród wystarczy przyłożyć szczotkę wzdłuż promienia płyty w czasie pracy silnika. Nie zaleca się przesuwania szczotki w poprzek rowków.
Jeśli szczotka nie zbierze całego brudu i w miejscu jej przyłożenia zbierze się kreska kurzu, najbezpieczniej usunąć ją ustawiając szczotkę lekko pod kątem do promienia płyty - zanieczyszczenia przemieszczą się w stronę krawędzi.
2. Czyszczenie na mokro:
Nie da się ukryć, że czyszczenie na sucho to jedynie środek doraźny. Celem czyszczenia longplayów na mokro jest całościowe usunięcie zalegającego kurzu i innych zanieczyszczeń mogących osadzać się na płycie, jak na przykład tłuszcz z dłoni. Oprócz tego, co ważne dla każdego słuchacza, chcemy uniknąć obecności naładowanych cząstek na powierzchni płyty, skutkującej nieprzyjemnymi trzaskami podczas odsłuchu. Robimy też wszystko, żeby płyt nie zarysować.
- Używamy wyłącznie wody destylowanej, najlepiej podwójnie, lub wody do wstrzykiwań (stosowanych w medycynie i farmacji, dostępnych w aptekach i sklepach chemicznych). W przypadku wody pojedynczo destylowanej i demineralizowanej szukamy najczystszych odmian.
- Stosujemy szczotki takie, jak do czyszczenia na sucho, lecz najlepszym wyborem są specjalne myjki do winyli. Rozsądnym wyborem jest Knosti Disco Antistat. Podobny sprzęt można skonstruować samemu, ważny jest fakt, że tylko myjka zapewni pożądany efekt.
- Płyny myjące o właściwościach antystatycznych w różnych cenach znajdziemy w Internecie, niestety niektóre mogą pozostawać zacieki i osady (np. płyn Knosti), większość nie jest warta swojej ceny. Samodzielnie możemy stworzyć tani, świetnie działający płyn o składzie podobnym, lub identycznym z większością kupnych produktów. Mikstura forumowa:
„4 części wody destylowanej na 1 część alkoholu izopropylowego (izopropanol, IPA) oraz kapkę/parę kropli Fotonalu albo Mirasolu 2000”
Fotonal/Mirasol zapobiega powstawaniu zacieków, nie jest środkiem czyszczącym – wystarczy dodać dosłownie „naparstek” środka.
Pozostałą po myciu część mikstury możemy przelać przez filtr papierowy lub szmatkę i użyć ponownie.
- Po umyciu płyt nie płuczemy i nie wycieramy, jedynie odstawiamy do wyschnięcia w temperaturze pokojowej. Woda obcieknie i wyparuje, nie pozostawiając śladów.
- Nie stosujemy środków do czyszczenia ekranów LCD, płynów do mycia naczyń, sprężonego powietrza, W5, Pronto, stężonych alkoholi, klejów – albo nie spełniają one swoich zadań i zapychają rowki, albo wręcz niszczą winyl.
- Płyty tzw. Picture Disc czyścimy jak każde inne winyle.
- Farba etykiet starych krążków, szczególnie rosyjskich czy polskich nagrań, jak Muza, rozpuszcza się w kontakcie z wodą. Ciężko uniknąć powstania zacieków myjąc na mokro, można skorzystać z gumek do weków.
3. Czyszczenie płyt szelakowych – do ich mycia nie można stosować żadnego rodzaju alkoholu, który powoduje rozpuszczanie tworzywa. Stosujemy wodę destylowaną. Unikamy zetknięcia etykiety z wodą.
4. Jak obchodzić się z płytą:
- Winyle przechowujemy w pozycji pionowej. Aby zminimalizować możliwość wysunięcia się krążka, wyjście koperty ustawiamy pod kątem 90 stopni do wyjścia okładki.
- Płyty przenosimy za krawędzie, unikamy dotykania powierzchni
- Papierowe koperty wymieniamy na antystatyczne okładki z polietylenu. Kupimy je po +/- 1zł za sztukę.
- Oczywistym jest fakt, że nie możemy dopuścić do upuszczenia płyty, przy czym warto zaznaczyć, że w przypadku szelaku płyta rozbije się niczym szkło.
- Jeśli to możliwe, podczas odsłuchu zamykamy pokrywę gramofonu.
