Jak dobrać głośniki do wzmacniacza?

[Winters]

A przy danych kolumnach na co zwracać uwagę na moc muzyczną czy na moc nominalną RMS?

Na żadną.

Na skuteczność, charakterystykę i impedancje.

[chudy_b]

Z kolei mocne kolumny podpięte do słabego wzmacniacza zagrają, ale swoich możliwości nie pokażą

Nie MOCNE, ale NISKOSKUTECZNE. To są dwa zupełnie różne parametry.

Możesz to rozwinąć? Chętnie się czegoś dowiem.

[Winters]

Możesz to rozwinąć? Chętnie się czegoś dowiem.

Moc zestawu głośnikowego to TYLKO I WYŁĄCZNIE wytrzymałość mocowa - czyli prąd o jakiej mocy jest w stanie przyjąć przez dłuższy okres czasu bez ryzyka uszkodzenia.

Efektywność/skuteczność - jak głośno zagra - to znaczy jak wygląda stosunek mocy włożonej w zestaw głośnikowy do produkowanego przezeń ciśnienia akustycznego - podaje się to w dB, mierzone przy mocy 1W z odległości 1m od kolumny.

Często zestawy głośnikowe o dużej mocy mają niższą efektywność, to prawda, ale nie jest to żaden mus - po prostu bardziej wytrzymały układ drgający jest zazwyczaj cięższy - cewka musi mieć odpowiednią zdolność do odprowadzenia ciepła itd. ZAZWYCZAJ - NIE ZAWSZE

[misienka2008]

Mniej szkodzi kolumnom nadmierna moc wzacniacza niz na odwrot. Glosniki zaczynaja sygnalizowac przeciazenie znieksztalceniem dzwieku i jest czas na zmniejszenie glosnosci zanim ulegna zniszczeniu. Zbyt slaby wzmacniacz natomast moze nie wytrzymac i zadziala bezpiecznik ( jesli jest nie zmieniony na podobny ale nie identyczny przez poprzedniego wlasciciela ). Jesli przepali sie zbyt pozno stopien mocy diabli biora.

Jako ciekawostka: niemieckie " Audio " przydziela kazdemu testowanemu wzmacniaczowi i kolumnom wspolczynnik liczbowy AK ( Audio Kennzahl ). Odpowiednie ich zgranie gwarantuje pelna " harmonie elektryczna " pomiedzy nimi. Tzn. nawet w skrajnych sytuacjach nie grozi im zadne uszkodzenie. Dodatkowo zyskuje dynamika. Nie ma to oczywiscie wplywu na wiernosc i barwe dzwieku; zebysmy sie dobrze zrozumieli.

[chudy_b]

Możesz to rozwinąć? Chętnie się czegoś dowiem.

Moc zestawu głośnikowego to TYLKO I WYŁĄCZNIE wytrzymałość mocowa - czyli prąd o jakiej mocy jest w stanie przyjąć przez dłuższy okres czasu bez ryzyka uszkodzenia.

Pełna zgoda.

Efektywność/skuteczność - jak głośno zagra - to znaczy jak wygląda stosunek mocy włożonej w zestaw głośnikowy do produkowanego przezeń ciśnienia akustycznego - podaje się to w dB, mierzone przy mocy 1W z odległości 1m od kolumny.

Pamiętając o temacie wątku, powiedz mi który producent podaje uczciwie takie parametry? Na pewno widziałeś na jakimś bazarze chińskie wynalazki typu 1000 W + . Raz, że to moc szczytowa, chwilowa, dwa - oszustwo.

Założyciel wątku pisze, że jego wzmacniacz akceptuje kolumny 4-16 Om. No i to jest ciekawe. Tu mam lukę w wiedzy. Kolumny 8 Om obciążają prądowo mniej niż kolumny 4 Om. Czy to znaczy, że jeśli mam na ten przykład wzmacniacz o ciągłej mocy 100 W, to mogę podłączyć głośniki 8om 100W, a 4 om się spalą? Chodzi mi o to, że kolumny o mniejszej impedancji ciągną więcej prądu. Oczywiście wiem, że ten opór, to nie opór, tylko impedancja. Wzory inne.

[Boguś]

Kolega z pracy (taki starszy jegomość, który się trochę orientuje w temacie, ale nie wiem ile to "trochę", bo jakoś ciągle się mijamy i nie ma okazji dłużej pogawędzić) mówił mi, że jeśli wzmacniacz ma moc np. 60W, to kolumny powinny mieć minimum taką samą moc, wtedy powinno to zagrać ładnie.
Da się uprościć zależność wzmacniacz-kolumny do tak prostego stwierdzenia?

[Winters]

Pamiętając o temacie wątku, powiedz mi który producent podaje uczciwie takie parametry?

Większość marek, których produkty sobą coś reprezentują.
Wychodzę z założenia, że na tym forum raczej nie roztrząsa się problemów chińskiego sprzętu z marketu.

Czasami parametr skuteczności jest zastępowany lub uzupełniany "zalecaną mocą wzmacniacza".

Współcześnie większość zestawów ma skuteczność na poziomie 88-91dB więc nie jest to parametr tak bardzo krytyczny jeżeli chodzi o nowy sprzęt.

Czy to znaczy, że jeśli mam na ten przykład wzmacniacz o ciągłej mocy 100 W, to mogę podłączyć głośniki 8om 100W, a 4 om się spalą?

Nie spalą się, chyba że będziesz słuchał baaardzo głośno przez jakiś dłuższy okres czasu.

Ponadto spalenie to nie jest jedyna możliwa usterka - mocny impuls niskich częstotliwości może "wystrzelić" układ drgający z jego szczeliny powodując blokadę, a cewka jest w stanie to przeżyć. Taki głośnik pierdzi i charczy.

Da się uprościć zależność wzmacniacz-kolumny do tak prostego stwierdzenia?

Nie.

To znaczy wszystko da się maksymalnie uprościć, ale to już jest mocno zniekształcone twierdzenie. Ze strony wzmacniacza bardzo ważnym parametrem jest też współczynnik tłumienia (damping factor), czyli zdolność wzmacniacza do hamowania nieporządanych ruchów układu drgającego głośnika.

W każdym razie to nie jest zawsze tak, że kolumny 60W zagrają najlepiej ze wzmacniaczem 60W. Mogą zagrać sto razy lepiej zarówno ze wzmacniaczem 20W jak i 100W.

[Boguś]

Reakcja łańcuchowa: próba ujęcia w jak najprostszy sposób jednego zagadnienie związanego z odsłuchem płyt, rodzi kilka następnych problemów .

[Wojtek]

Reakcja łańcuchowa: próba ujęcia w jak najprostszy sposób jednego zagadnienie związanego z odsłuchem płyt, rodzi kilka następnych problemów .

Dobrze ujęte.

Jednak wcale tak nie musi być. Wszystko jest kwestią perspektywy i zdolnością oceny przypadku.

Winters nam tu trochę nakrzyczał i wyłożył wiedzę do której ciężko się przyczepić, ale czy taki opis faktycznie pomoże Kąsi w wyborze?
Jakoś tego nie widzę (ale noszę okulary, więc można powiedzieć, że widzę słabo ).
Przynajmniej patrząc na to z perspektywy osoby niezbyt technicznej.

To że nie dla każdego modelu kolumny jesteśmy w stanie pozyskać takie dane jak skuteczność tym bardziej nie pomaga.
Bo co w takiej sytuacji zrobić? Olać?

Mam wzmacniacz o mocy 2x50 W, 4-16 ohm więc o jakiej mocy dobrać kolumny żeby wszystko ze sobą dobrze współgrało? Wiem że powinny mieć impedancję w przedziale 4/16 ale nie wiem co z mocą.

Ta wartość 2x50W jest też mierzona dla konkretnej impedancji (4 ohm? 8 ohm?), a to że wzmacniacz może przyjąć parę kolumn z danego zakresu impedancji to oddzielna sprawa.
Jeśli producent twierdzi, że wzmacniacz ma 50W przy 8 ohm to czysto teoretycznie wzmacniacz ten jest w stanie wypluć z siebie 100W przy 4 ohmach lub 25 przy 16 ohmach.

A przy danych kolumnach na co zwracać uwagę na moc muzyczną czy na moc nominalną RMS? Czym ten dwa parametry się różnią?

Lepiej nominalną/znamionową, choć to tak naprawdę jedno i to samo. Moc muzyczna i moc nominalna różnią się metodą pomiaru.
W praktyce moc muzyczna to mniej więcej dwukrotność mocy znamionowej.

eenneell podał już kompromisowy złoty środek jako prostą radę nie wchodzącą w szczegóły techniczne: staraj się dobrać kolumny, które mają możliwość mocową zbliżoną do wzmacniacza.

[Kąsi]

Producent podaję że 2x50W jest przy 4 ohm. Więc ile będzie przy 8ohm? Generalnie cała ta dyskusja trochę mi oświeciła temat.
Często przy danych kolumnach podaję się "zalecana moc wzmacniacz 20-120W (przykład)" więc jeśli moc mojego wzmacniacza mieści się w danym przedziale to też jest w porządku, tak?

[Wojtek]

Producent podaję że 2x50W jest przy 4 ohm? Więc ile będzie przy 8ohm?

Około 25W.

Generalnie cała ta dyskusja trochę mi oświeciła temat.

Cieszę się

Często przy danych kolumnach podaję się "zalecana moc wzmacniacz 20-120W (przykład)" więc jeśli moc mojego wzmacniacza mieści się w danym przedziale to też jest w porządku, tak?

Tak Czasami producenci podawali właśnie taką informację zamiast skuteczności, o której wspomniał Winters.

[zbyszek1982]

Około 100W.

Chyba raczej około 25-30W.

[Wojtek]

Tak jest! Sam się pomerdałem w własnym przykładzie Już poprawione.

[Arkadyo]

Strasznie złożona sprawa i można na jej temat napisać prawdziwy esej. Okoliczności jakie trzeba uwzględnić przy doborze zestawu grającego można mnożyć prawie bez końca. Próba omówienia tego w jednym poście na forum to nieporozumienie. Można co najwyżej kilka rzeczy zasugerować i tak zrobię. Składając sobie granie przede wszystkim trzeba zdefiniować nasze potrzeby.
Zestaw do „łojenia” czy zestaw do delektowania się dźwiękiem? To nam zasadniczo zmienia wybór. Oczywiście zawsze i w pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę na impedancję składanego zestawu tj. impedancja kolumn nie powinna być mniejsza niż obsługuje nasz wzmacniacz. Oczywiście takie stwierdzenie to duże uproszczenie ale dla początkujących ważne zwłaszcza przy zestawach do łojenia.
Zaawansowani userzy dadzą sobie radę dlatego nie będę tu rozwijał wątku impedancji, zabezpieczeń wzmacniacza przed przeciążeniem i umiejętnego korzystania z gałki volume.
I teraz odwieczne pytanie - jakość czy ilość? Czyli zestaw do łojenia czy odsłuchów. Niestety w masowym obiegu informacyjnym króluje opcja - duże i mocniejsze jest lepsze. Szczególnie moc jest wyznacznikiem „lepszości”. Po części jest w tym racja ale nie można podchodzić do tematu całkiem bezkrytycznie. To zbyt duże uproszczenie. Oczywiście dobrze zaprojektowany przetwornik będzie dysponował sporą mocą ale za tym muszą iść inne jego parametry – jednym słowem moc to nie wszystko ale to później.

Zacznijmy od zestawu do łojenia – oczywiście moc i jeszcze raz moc. Do takiego zestawu nie ma pojęcia zbyt silny wzmacniacz – każdy jest za słaby  Zwracamy uwagę na jak już wspominałem impedancję a następnie na moc – wzmacniacz nie powinien być mocniejszy od podłączonych do niego kolumn bo przy maks wysterowaniu można uszkodzić przetworniki w kolumnach. Zaznaczę tutaj, że częściej przyczyną uwalenia przetworników w kolumnach jest przester wzmacniacza od przeciążenia niż jego nadmoc. Jednym zdaniem – jego „niedomoc” a nie „nadmoc” - ale poczwarki językowe potworzyłem  . W każdym razie kłania się tutaj jakość wzmacniacza i obciążanie go impedancją na granicy zabezpieczeń.
Jednym słowem wzmacniacz musi być mocny i dobrze zaprojektowany – same cyferki a’la 1000W wybite wielkimi cyframi na obudowie to nie ta droga.
Podobnie rzecz się ma z kolumnami tyle, że tu jeszcze oprócz mocy dochodzi rozmiar bo wiadomo „większe to mocniejsze a mocniejsze to lepsze”. Niby tak ale diabeł tkwi w szczegółach i nie zawsze tak jest – liczba parametrów jakie mają na to wpływ jest duża i jest to nagminnie wykorzystywane przez marketing sprzedaży i niejednokrotne można się zdziwić.
Zacznijmy od mocy kolumny. W zasadzie dla kolumny jest to moc jaką wytrzyma sekcja niskotonowa bo na tą część pasma idą największe prądy a za tym i największa moc . Zaznaczam, że moc kolumny to moc jaką kolumna przyjmie a nie wytworzy. Kolumna to nie wzmacniacz i nie wytwarza żadnej mocy. Piszę to bo masa ludzi myśli, że jak kupi mocniejsze kolumny to będą one głośniej grały. Może tak być ale nie jest to jednoznaczne. Większą rolę odgrywa tu skuteczność/sprawność ale o tym później. W każdym razie na 100 watowym wzmacniaczu każda kolumna zagra z mocą 100wat bez względu czy mogłaby przyjąć jej więcej. Teraz przejdziemy do skuteczności/sprawności przetwarzania prądu na ciśnienie czyli tak zwany SPL – podawany jest dla 1 wata w decybelach.
Przyjęło się, że 3 decybele różnicy to 2x głośniej. Czyli przetwornik o skuteczności np. 86 db będzie 2x cichszy od takiego co ma spl równy 89 db przy tej samej dostarczonej mocy, dlatego żeby ten 86 db dogonił tego 89 db głośnością trzeba wpompować w niego 2x większa moc. Widać z tego jak na dłoni, że ci którzy lubią głośno powinni kierować spojrzenie nie tylko na moc ale i na skuteczność zastosowanych przetworników. Niestety tu również jest pułapeczka dla zółtodziobów bo okaże się, że kupiony zestaw jest potężny : wzmacniacz - kupa watów, kolumna - przetworniki 30cm i 100db spl z wata a… basu zero. Kolumna ogromnie głośna ale tylko klepie wysokim kickbasem zamiast pomruczeć miękkim i ciepłym basem. No niestety w przyrodzie nie ma nic darmo i tak samo jest w audio – głośność nie idzie w parze z zejściem. Weźmy w sklepie dwa przetworniki o tym samym rozmiarze membrany np. 10”– jeden będzie miał niski położony rezonans FS= 33-35 hz, co da sporo basu, niestety skuteczność jego będzie oscylować w okolicy 90-92 db@1W. Patrzymy na drugi przetwornik a ten ma skuteczność 100db@1 – wow jaki fajny ale niestety patrzymy na Fs a tu 55hz i całkowita qpa na basie. Niestety żeby było dużo basu to membrana musi się mocno wychylić a jak się mocno wychyla to nie będzie głośna. Wybór to musi być kompromis i ogromne znaczenie ma tutaj wykonanie przetwornika i zastosowane technologie oraz materiały. Cała rzecz sprowadza się do ceny. Jak zwykle do ceny i zapamiętajcie, że dobry przetwornik będzie kosztował i tym samym kolumna na takich będzie odpowiednio kosztować. Ale będzie warto. Chodź trzeba pamiętać, że nie sama firma gra - nawet najlepsi mają lepsze i gorsze produkty. Pamiętać trzeba, że mniejsza membrana nie znaczy gorsza - może będzie cichsza ale brzmieć może duuużo lepiej. Szybki, konturowy i miękki bas może nam dać przetwornik 13 cm. Co prawda klaty łamał ilością nie będzie jak 30cm ale też da się przyjemnie posłuchać a ile będzie tańszy. I nie dajcie się zwariować nowym technologiom – stary poczciwy papier dalej na basie potrafi brzmieć rewelacyjnie.
Natomiast tanie głośniki mają parametry wyssane z palca i do tego jeszcze każdy ma inne – powtarzalność produkcji żadna. Znany przykład apharda z forów audio – jednemu userowi jakiś tam model grał świetnie to kupił go inny user i co? Qpa totalna. User zrobił pomiary i okazało się, że kupił ten sam model o parametrach tak odległych, że nawet nie ma co wspominać. A trzeba jeszcze pamiętać, że parametry nie grają. Są głośniki o dobrych parametrach a brzmią tak sobie. W każdym razie nie ma głośników o kiepskich parametrach dobrze grających .
Z tą wiedzą można przejść do zestawów do odsłuchów. Tutaj moc i rozmiar schodzą na drugi plan bo liczy się brzmienie. Oczywiście dobry wzmacniacz zawsze będzie dobrym wzmacniaczem (podobnie głośnik) ale moc nie ma już takiego znaczenia. Długie lata siedziałem na radmorze 5100 który miał tylko 25W@4om ale bez problemu napędzał 200W 88db@1W kolumny i jak pięknie brzmiał pomimo iż ścianami nie trząsł. Dobrze zaprojektowana końcówka mocy to jest to. Uszy panowie, przede wszystkim słuchajcie a nie patrzcie na rozmiar i ilość watów. Jasne, że jak jest renomowany i dobrze zaprojektowany przetwornik to ma i watów odpowiednio ale czasem można kupić równie dobrze brzmiący zestaw ale o sporo mniejszej mocy a głównie mniejszej cenie – trzeba sobie tylko odpowiedzieć na pytane czy potrzebujemy na co dzień 100, 200 czy 300 wat? Mi do odsłuchów wystarcza 10W na kanał i to przy kolumnach skutecznych 85db. No ale co kto lubi. Za to bez problemu mam 38hz z 13cm midbasa .
Szukając zestawu do odsłuchów przede wszystkim zestawiamy go brzmieniowo. Oczywiście dobór impedancji jak pisałem wyżej. Jak wzmacniacz nie dysponuje zbyt wielką mocą no to można to podkręcić skuteczną kolumną ale skupiamy się na brzmieniu. Wszystkie elementy jakie będą brały udział – odtwarzacz, wzmacniacz, kolumny i… przewody rozpatrujemy łącznie i dobieramy do siebie. Nie jest problemem złożyć zestaw Hi-End za kupę szmalu który grał będzie gówniano bo kupimy wzmacniacz o bardzo jasnym przerysowanym brzmieniu do tego przewody z dodatkiem srebra i zestaw na metalowych przetwornikach z jasnym i bardzo precyzyjnym również przerysowanym brzmieniem i co?

[Arkadyo]

I mamy altuso podobny jazgot za grubą kasę. Ze sprzętem jest tak, że czasem wzmacniacz świetnie gra dołem a gorzej górą i szukamy poprawy przewodami lub specyficznymi kolumnami które wyrównają słabości wzmacniacza lub na odwrót. W zasadzie szkół i sposobów na dobór sprzętu jest tylu co userów – polecam posłuchać różnych i samemu wyrobić zdanie. Opisać tego nawet nie będę próbował bo i tak już elaborat powstał.