Sharp RP-106/RP-107/RP-117

[Krzyś]

Gramofon Sharp RP-106/RP-107/RP-117/RP-188 jest gramofonem tangencjalnym, automatycznym, odtwarzającym dwie strony z kieszenią na płytę. Model Sharp RP-107/117 dodatkowo umożliwia zaprogramowanie kolejności odtwarzania utworów na płycie. Model RP-107 ma również możliwość synchronicznego przegrywania płyt na taśmy przy współpracy z dedykowanym mu amplitunerem SA-107 i deckiem kasetowym RT-107, jak również może być zatrzymany przy zmianie źródła dźwięku na inne w amplitunerze.

Wszystkie te modele są zbliżone pod względem wyglądu i oferowanych funkcji, toteż ilekroć będzie mowa o funkcjach dostępnych w tylko jednym z modeli, tylekroć będzie to wyraźnie zaznaczone w tekście.

1. Zasada działania urządzenia.
Gramofon jest gramofonem tangencjalnym, tj. ramiona z wkładkami czytającymi poruszają się wzdłuż promienia płyty (dokładnie tak samo, jak następuje ruch głowicy z rylcem przy nacinaniu płyty-matki). Zaletą takiego prowadzenia igły jest fakt, iż jest ona zawsze styczna do rowka, przez co sygnał kanału lewego i prawego odczytywany jest równocześnie (w przypadku gramofonów klasycznych, gdzie - dla ramienia prostego, stycznego tylko w jednym punkcie do rowka - przez praktycznie całą płytę informacje z jednego z kanałów odczytywane są z opóźnieniem w stosunku do drugiego kanału). W przypadku tego gramofonu posuw igły następuje po wykryciu odchylenia ramienia od kąta prostego w odniesieniu do mechanizmu posuwu (gdy kąt tworzony przez ramię czytające nie jest kątem prostym, zostaje zasłonięty fototranzystor, co powoduje jego zatkanie (brak przewodzenia między emiterem a kolektorem), na skutek czego mikroprocesor włącza silnik posuwu ramienia tak długo, aż nastąpi odsłonięcie (i odetkanie) fototranzystora) - powoduje to, że jednak jakiś błąd kąta prowadzenia występuje, jednak w praktyce (jak wynika z doświadczeń Autora) okazuje się on być minimalny (teoretyczne rozważania sugerują, że najlepiej by było, gdyby ramię poruszało się na poduszce powietrznej, i było prowadzone jedynie przez rowek płyty, aczkolwiek nie pamiętam już, czy istnieje jakakolwiek implementacja tego rozwiązania).
Gramofon wyposażony został w dwie wkładki czytające poruszające się razem (ramiona zostały osadzone na poprowadzonej we wnętrzu wspólnej lince). Takie rozwiązanie umożliwia odtworzenie obu stron płyty bez konieczności ręcznej interwencji, zaś umieszczenie całego mechanizmu wewnątrz urządzenia zmniejsza prawdopodobieństwo dostania się kurzu do urządzenia.
Ruch silnika gramofonu przenoszony jest na talerz przy pomocy paska. Powierzchnia talerza stykająca się z płytą ma z konieczności stosunkowo niewielkie rozmiary; w celu zapewnienia bardziej stabilnych obrotów płyty i eliminacji jej unoszenia się zastosowano umieszczony na górze, dociskany do górnej etykiety, krążek gumowy - tak jak w napędach CD (niestety, guma się starzeje). Talerz styka się od dołu tylko z etykietą; z jednej strony tak ograniczona powierzchnia sprzyja przenoszeniu różnych pasożytniczych drgań na płytę, z drugiej strony ma to tę zaletę, że ewentualne zabrudzenia bądź kurz z maty nie przeniosą się na spodnią stronę płyty.
Urządzenie wyposażone jest dodatkowo w optykę służącą automatyzacji jego obsługi - na wysokości dolnej igły, po lewej stronie umieszczono diodę LED emitującą światło widzialne, służącą do wykrywania obecności płyty długogrającej w napędzie. Gdy tor światła przez nią emitowany jest otwarty, oznacza to, że płyta ma mniejszą średnicę, dokładna średnica wykrywana jest przy pomocy sensora umieszczonego na wkładce (sensor zbudowany jest z fotodiody emitującej promieniowanie podczerwone i fototranzystora, który odbiera odbitą od powierzchni płyty wiązkę podczerwoną). Zastosowanie podczerwieni zostało podyktowane zapewne kierunkowym charakterem emitującej ją diody.
Sensor umieszczony we wkładce służy również do rozpoznawania przejść pomiędzy utworami - wiąże się to z oczywistym faktem, że w przejściach między utworami rowek nacinany jest z większym skokiem, toteż niezapisana część płyty inaczej odbija promieniowanie podczerwone.

2. Dane techniczne gramofonu

Napięcie zasilające: 110V, 220V, 240V prądu przemiennego o częstotliwości 50 lub 60 Hz
Pobór mocy: 19W
Wymiary: 330 mm (szerokość) x 104 mm (wysokość) x 340 mm (głębokość)
Waga 7 kg
Prędkości: 33 1/3 i 45 obr/min
Wahania obrotów: +/- 0,075% (DIN 45 507)
0,06% (WRMS)
Rumble: 65 dB (DIN "B")

Ramiona:
typ: dynamicznie balansowane ramię tangencjalne
Efektywna długość: 70 mm
Błąd kąta prowadzenia: +/- 0,2 stopnie

Wkładki:
Typ: VM
Pasmo przenoszenia: od 20 Hz do 20 000 Hz
Napięcie wyjściowe: 3mV (1kHz, 50mm/s)
Przesłuch między kanałami: 20 dB
Nacisk na płytę: 3g
Impedancja: 47 kOhm
Podatność igły: 5x10^-6 cm/dyn
Typ igły czytającej: STY-133

3. Ogólna charakterystyka konstrukcji gramofonu
Chasis gramofonu jest metalowe, podobnie jak i obudowa. Elektronika urządzenia składa się z trzech płytek drukowanych (płytka bazowa, płytka z CPU, płytka z włącznikami).
[to be continued...]
4. Obsługa urządzenia
[to be continued...]
5. Najczęstsze usterki
Gramofon się nie otwiera (albo nie zamyka), szufladą można ruszać ręcznie, elektronika działa
Najczęściej jest to spowodowane pęknięciem (kiepskiego) plastikowego kółka zębatego służącego do wysuwania szuflady. Niektórzy próbują jakoś kleić tą nieszczęsną zębatkę, ja jednak proponuję przykleić ją po prostu do silnika.
Ramię się nie porusza, przy odtwarzaniu po odchyleniu ramienia o kąt 4 stopni odtwarzanie zostaje zakończone, można natomiast sterować ramieniem ręcznie (przyciskami REV, FFWD)
Najczęściej przyczyną takich objawów jest uszkodzona (lub choćby niedokładnie założona) taśma łącząca płytkę z CPU z płytką bazową.